lê hoàn
11/03/2014

Giới trẻ Nhật Bản - Phụ nữ Nhật Bản thay đổi 180 độ? – Phần 1

Tiêu chuẩn “Ăn cơm Tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật” đã lỗi thời hay chăng?
Nhật Bản được xem là một trong những quốc gia có sự phân biệt giới tính sâu sắc nhất trên thế giới. Thế nhưng đánh giá đó đã lệch lạc dần theo thời gian. Và Nhật Bản lại đứng trước một tình trạng báo động mới trong thời mở cửa.
 



Phụ nữ Nhật đồng nghĩa với Osin?
Thật ra trước thế kỷ XI, phụ nữ Nhật mới chính là trụ cột của gia đình, và có vai trò không nhỏ trên các lĩnh vực tôn giáo, chính trị, vì lúc ấy Nhật Bản theo chế độ mẫu hệ. Tiêu biểu cho phụ nữ thời kỳ này là nữ hoàng Suiko, Saimei, Jito và Koken. Sau đó, cùng với sự du nhập của đạo Khổng và đạo Phật, Nhật Bản dần chuyển sang chế độ phụ hệ. Tuy nhiên, phụ nữ ở tầng lớp thượng lưu vẫn được học hành tử tế và có quyền thừa kế tài sản cho đến thế kỷ XII. Trong thời Edo (1600 – 1868) êm ả tiếp theo, chế độ phụ hệ tiếp tục được xã hội Nhật hưởng ứng, thế là từ đó, phụ nữ bị đẩy hẳn vào tình trạng phụ thuộc.



Bắt đầu từ thời Minh Trị (1869-1912), đặc biệt là sau Thế Chiến II, vị trí của phụ nữ trong xã hội mới dần được khôi phục. Chính phủ đã tạo điều kiện để các cô gái được đến trường, song lại đào tạo họ trở thành những Ryosai Kembo – tức những người vợ đảm đang, bà mẹ mẫu mực. Khi Thế Chiến II kết thúc, Hiến pháp và Luật dân sự Nhật Bản đã được điều chỉnh, cấm bất cứ sự phân biệt giới tính nào trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội và gia đình. Từ năm 1945, phụ nữ có quyền được đi bầu cử. Song thực tế, người ta đã không thi hành những biện pháp cải cách ấy một cách nghiêm túc. Và có rất ít vị trí trong chính phủ là của nữ giới, rải rác ở các lĩnh vực phụ nữ và giáo dục. Tuy nhiên, bà Ogata Sadako là một ngoại lệ, bà đã nắm giữ các chức vụ lớn như Cao ủy LHQ phụ trách người tị nạn, giám đốc nhân sự UNESCO, cố vấn phó tổng thư ký LHQ về các vấn đề kinh tế và xã hội, v.v… “Trọng nam khinh nữ” vẫn là một chủ đề gây tranh cãi trong xã hội Nhật Bản. Điều này thể hiện rõ nhất ở thị trường lao động.
 


Trước đây, phụ nữ giữ vai trò quan trọng trong nông nghiệp. Tuy nhiên, cuộc Duy Tân Minh Trị (1868) đã đưa phụ nữ vào ngành dệt – lúc ấy đang là nguồn thu ngoại tệ chính của Nhật Bản – với mức lương rẻ mạt và điều kiện làm việc, sinh sống tệ hại.
Dần dần, tay nghề của phụ nữ được nâng lên vì họ phải làm thay công việc của “phái mạnh” trong các xí nghiệp để những người này “rảnh tay” đi lính trong Thế Chiến II. Số lượng lao động nữ dưới 19 tuổi cũng giảm đi, thay vào đó là những phụ nữ đã lập gia đình, vì nhiều phụ nữ Nhật bắt đầu có điều kiện học tiếp lên đại học, cao đẳng… sau khi tốt nghiệp trung học. 
Trong các ngành dịch vụ, tỉ lệ phụ nữ nắm vai trò quản lý ở Nhật là cực thấp (9,3%) trong khi ở Mỹ là 44,3%, ở Đức là 26,6% và ở Na Uy là 30,6%.



Luật Tiêu chuẩn lao động Nhật Bản năm 1947 quy định nam và nữ giới phải được trả lương bằng nhau cho cùng một công việc, tuy nhiên rất ít công ty chấp hành quy định đó, họ thường giao cho phụ nữ những công việc ít có cơ hội thăng tiến, hoặc gán cho phụ nữ các công việc có tên gọi mới nhưng thực ra vẫn là việc nam giới thường làm (một kiểu bình mới rượu
cũ) để trả lương thấp, và ưu tiên các cơ hội thăng tiến cho nam giới…Lương hưu của một góa phụ được hưởng từ người chồng đã khuất có khi còn cao hơn lương của một phụ nữ độc thân đã đi làm nhiều năm.
 
Lý do của sự bất công trên là Nhật Bản xưa nay vẫn áp dụng chế độ thâm niên, coi trọng những người làm việc suốt đời cho các công ty. Và nữ giới thường bị xem là có học vấn thấp hơn nam giới, sẽ bỏ việc khi có gia đình và sinh con đẻ cái.
Tháng 4/1999, Luật Tiêu chuẩn lao động lại được cải cách, trong đó có một thay đổi đáng chú ý là bãi bỏ những hạn chế đối với phụ nữ làm thêm ngoài giờ, làm việc trong các ngày nghỉ hoặc làm việc khuya, nhằm mở rộng phạm vi tìm việc cho nữ giới. Tuy nhiên, thay đổi này lại khiến phụ nữ phải làm việc quá sức không khác gì nam giới, vì Nhật Bản không có quy định giờ làm việc và ngày nghỉ đầy đủ như các nước phương Tây.



Vì sao “lấy vợ Nhật” lại là mơ ước của các đấng mày râu?
Phụ nữ Nhật có những truyền thống rất đáng để đàn ông trên khắp thế giới ao ước: họ biết làm đẹp một cách thanh tao và trang nhã, họ dịu dàng, nhu mì, cam chịu, đảm đang, chiều chồng và phục vụ con rất hết mực, họ cũng biết cách kiểm soát túi tiền vô cùng hiệu quả. 



Một lễ cưới Nhật Bản truyền thống

Trước đây, sau khi lập gia đình, có 80% phụ nữ Nhật sẽ quyết tâm trở thành một người vợ – người mẹ mẫu mực như thế. Ví dụ, theo thống kê ở các nhà sách, người ta thấy rằng những cô gái độc thân thường mua sách báo về thời trang, trong khi những cô vợ lại mua các loại sách về chủ đề nữ công gia chính. Họ trở nên cam chịu, thủ thường, yên phận… họ không những phải đóng vai trò là một bà mẹ mẫu mực cho các con, mà con cho…chồng của mình.



Đàn ông Nhật khi sinh ra đã được mẹ nuôi nấng, khi lập gia đình lại được vợ chăm lo hết mực. Tuy cơ bản các đấng mày râu đều được dạy cách nấu nướng ở trường, nhưng lượng kiến thức này thường bay biến ngay lập tức khi họ… có vợ. Không ít các đấng phu quân tỏ ra lúng túng khi khách đến chơi mà không có vợ mình ở nhà. “Xin lỗi, thành thật xin lỗi vì bà xã đi vắng, xin thông cảm cho nhé!” Đấy là câu cửa miệng của họ.


Tóm lại, trong mắt các cô vợ Nhật, thì họ là: một đứa trẻ khờ khạo trong việc ăn uống và chăm sóc bản thân, nhưng hàng tháng lại biết cách đem tiền về cho gia đình. Giữa người vợ và người chồng trong một gia đình Nhật Bản truyền thống luôn có khoảng cách nhất định, tách họ ra hai thế giới riêng. Người chồng thường tập trung vào công việc, khi rỗi thì “la cà” với các đồng nghiệp là nam giới, các mối quan hệ xã hội vắng bóng bà xã. Còn người vợ thường bị dính chặt với con cái, chuyện nhà cửa, và các bà vợ hàng xóm khác. Phụ nữ có toàn quyền trong những việc này, nhưng lại không trông mong có ngày được xen vào các mối quan hệ của chồng hoặc chồng sẽ phụ giúp mình việc nhà, cho dù mình có đi làm trở lại chăng nữa.

Bài viết ngẫu nhiên
Tài năng gấp ống hút ấn tượng của nghệ sĩ Nhật Bản
Tài năng gấp ống hút ấn tượng của nghệ sĩ Nhật Bản
Sakura và Hanami
Sakura và Hanami
“Sốc” với cách mẹ Nhật dạy con giới tính
“Sốc” với cách mẹ Nhật dạy con giới tính
Những “cú sốc” khi đến Nhật Bản
Những “cú sốc” khi đến Nhật Bản
Lễ hội búp bê Hina Matsuri
Lễ hội búp bê Hina Matsuri
Những món ăn mùa hè ở Nhật
Những món ăn mùa hè ở Nhật
Tháp Tokyo- biểu tượng của thành phố Tokyo Nhật Bản
Tháp Tokyo- biểu tượng của thành phố Tokyo Nhật Bản
Điểm danh các loại gia vị nấu nướng của người Nhật
Điểm danh các loại gia vị nấu nướng của người Nhật
Saidai-ji Eyo – Lễ hội cởi trần lớn nhất Nhật Bản
Saidai-ji Eyo – Lễ hội cởi trần lớn nhất Nhật Bản
Quy tắc chuẩn khi thưởng thức sushi Nhật Bản
Quy tắc chuẩn khi thưởng thức sushi Nhật Bản


Fanpage "tiếng nhật 24h"