Một số tài liệu gọi họ là những “Samurai nữ” trong khi cách dùng đúng nhất phải là ‘onna bu-geisha’ (ở đây, onna là phụ nữ còn bugeisha là chiến binh, nhằm ám chỉ tầng lớp nữ giới quý tộc trong các triều đại phong kiến Nhật Bản.
Họ sinh ra đã được mang sứ mệnh bảo vệ cho tầng lớp của mình. Để hoàn thành sứ mệnh đó, họ được gia tộc huấn luyện sử dụng vũ khí, võ thuật ngay từ nhỏ. Việc này đã khiến cho khá nhiều người lầm tưởng và tới giờ cách dùng phổ biến trong một số tài liệu vẫn gọi họ là Samurai nữ.
Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng Samurai là từ dùng để dành cho một tầng lớp đặc biệt của xã hội Nhật Bản, và từ này chỉ dành cho phái nam.
Trong lịch sử Nhật Bản, có một số những tên tuổi chiến binh nữ thường được nhắc tới như Nakano Takeko, Hangaku Gozen, Tomoe Gozen…Song số lượng những chiến binh nữ được ghi rõ trong sử sách như vậy quả thực là rất ít ỏi. Lý do thì chúng ta cũng đã rõ bởi Nhật Bản là một quốc gia có truyền thống trọng nam – khinh nữ. Vị trí của nữ giới trong xã hội phong kiến bao giờ cũng đặt thấp hơn nam giới nên với những vị nữ nhân có tài năng như thế này, rất dễ hiểu là tại sao sử sách lại không ghi lại một cách rõ ràng.
Họ thường là các nữ lang trong các gia đình tướng quân, lãnh đạo một nhóm nữ binh nhỏ có khả năng sử dụng Naginata (là một loại vũ khí cổ truyền thường được sử dụng bởi các Samurai). Họ cũng có áo giáp và mũ như các Samurai nam, và tham gia một số trận chiến theo chỉ thị của tướng quân.
Cũng theo đó, họ được tập luyện một loại võ
thuật gọi là Naginatajutsu (có thể gọi tắt là Naginata).
Ngày nay vẫn còn nhiều võ đạo quán Naginatajutsu tại Kyoto và một vài tỉnh thành khác ở Nhật Bản vẫn tiếp tục việc huấn luyện môn võ này cho nữ giới, có lẽ cũng bởi sự hiện diện của các chiến binh nữ trong lịch sử mà thành.
Trong những vị chiến binh nữ kể trên thì nổi bật nhất phải kể đến Tomoe Gozen (1157 – 1247) , vợ của tướng quân Minamoto No Yoshinaka thuộc triều đại Heian, thế kỷ 12.
Hình ảnh anh dũng của Tomoe Gozen trong sách sử.
Sách sử ghi lại rằng, bà luôn xuất hiện với dáng vẻ thật gan dạ phi thường và võ thuật tinh anh, là cánh tay phải đắc lực để hỗ trợ bên cạnh các trận chiến của chồng mình. Trong trận đánh cuối cùng cũng là một trận chiến thất bại của chồng, bà đã cầm lấy thủ cốt của ông rồi tự vẫn bên bờ biển.
Từ Gozen luôn đính kèm sau tên bà không phải là họ mà là một cách dùng kính ngữ, một từ dùng để tôn xưng những người phụ nữ có vị thế cao trong xã hội. Ngoài ra thì Gozen cũng đôi khi được dùng đằng sau tên của một người giới nam.
Ngày nay, người dân ở Kyoto vẫn lưu truyền các điển tích qua những vở kịch về bà tại các lễ hội truyền thống ở địa phương. Độc đáo ở chỗ, khi đóng vai vị chiến binh nữ quả cảm này lại thường là các Geisha danh tiếng tại vùng đất Kyoto, vốn nổi danh nhất đất Phù Tang bởi truyền thống phát triển và lưu truyền nghiệp Geisha của mình.
Trong các tác phẩm văn học, manga, thơ và kịch…của Nhật Bản, hình ảnh của các chiến binh nữ luôn xuất hiện với dáng vẻ cuốn hút đặc biệt. Đó là bởi họ đã được kết hợp giữa vẻ duyên dáng của phụ nữ với sự anh dũng phi thường của một ‘Samurai’ nữ mang trong mình sứ mệnh bảo vệ, vốn chỉ thuộc về phái nam.
Đứng bên cạnh những chiến binh Samurai oai dũng, họ, những chiến binh nữ hiếm hoi trong lịch sử Nhật Bản vẫn còn là những huyền thoại bí ẩn.
